persoonlijk

Het monster dat perfectionisme heet

Een foto uit de voorstelling Blind Date: een geweldige show met een gezellige cast en crew. Tijdens het repetitieproces werd ik geconfronteerd met mijn angst voor hoge noten. Lees: perfectionisme/faalangst.

Het leven gaat niet alleen maar over inspirerende boeken en roofvogelshows. Soms gaat het over Serieuze Onderwerpen – zelfs zo serieus dat ik er hoofdletters voor nodig heb. Vandaag vertel ik jullie over een Serieus Onderwerp in mijn leven: het monster dat perfectionisme heet.

Een wolf in schaapskleren

Tijd voor een raadsel: wat is een wolf in schaapskleren? De slechtste ‘slechte’ eigenschap die je kunt noemen tijdens een sollicitatiegesprek? Een ‘kwaliteit’ die niets anders is dan een valkuil?

Perfectionisme.

Het is het boek dat je nooit schrijft omdat het toch niet wordt uitgegeven. De blog die je nooit begint omdat hij toch niet wordt gelezen. De auditie die je niet doet omdat je die droomrol toch niet krijgt. Het is de lat die je zo hoog hebt gelegd dat je hem zelfs op je tenen niet kan aanraken. Het is het stemmetje dat zegt: ‘Niet genoeg.’

Ra ra, waar heb ik al mijn hele leven last van?

Perfectionisme. Oh, en faalangst. Ik weet niet precies wat die twee van elkaar zijn (zussen? neefjes?), maar in mijn geval zijn ze onlosmakelijk met elkaar verbonden.

Van leerling naar docent

Op de basisschool, ik geloof dat ik in groep 5 of 6 zat, kreeg de klas wekelijks een mondelinge overhoring rekenen. De juf hield een A4’tje met een som omhoog, wij hadden een aantal seconden om het juiste antwoord op te schrijven. Verschrikkelijk vond ik dat. De dag van tevoren had ik buikpijn van de zenuwen. Nu weet ik dat dat faalangst was, toen had ik daar geen idee van.

De toetsweken op de middelbare school waren al net zo’n feest. Ik werkte veel te hard voor mijn mooie cijfers, waardoor ik elke toetsweek minstens één keer instortte door de stress. Mijn beste vriendin en ik hielpen elkaar door onze mental breakdowns heen. Nu weet ik dat dat faalangst was, toen dacht ik dat het erbij hoorde.

Mijn eerste stage voor mijn tweedegraads lesbevoegdheid vond ik eng. Pubers zijn griezelig, zeker als je tegenover een volle klas staat en ze iets van je verwachten. Dertig paar ogen kijkt je prangend aan. Ze vragen zich af wie je bent en wat je te vertellen hebt. Best intimiderend, vind ik. Inmiddels heb ik geleerd dat pubers ook (en vooral) heel erg leuk zijn, maar dat ontdekte ik pas na ruim een half jaar lesgeven. Daarvoor vroeg ik me geregeld af wat ik in hemelsnaam aan het doen was en of ik niet een ander levensdoel moest vinden. Zeehonden redden op Antarctica? Me omscholen tot nomade en met mijn kudde runderen door de hoogvlakte van Tibet trekken? Anything.

Rijlesstress

Het dieptepunt waren mijn rijlessen. Een grote bonk staal besturen met mijn gevoel voor ruimtelijk inzicht? Nee dankje. Bovendien krijg je tijdens je rijlessen hele directe feedback als je iets fout doet (‘Kijk uit voor die paal!’). En fouten maken doe je heel vaak, zoals dat hoort als je nieuwe dingen leert. Mijn perfectionisme werd een enorme hindernis. Het lukte me niet om te denken: ‘Ik ben aan het leren en ik kan dit nog niet.’ In plaats daarvan raakte ik verstrikt in een net van tegenwerkende gedachten: ‘Het is weer niet gelukt. Ik haal mijn rijbewijs nooit.’ En de ergste, de sluipmoordenaar die de basis vormt van alle andere gedachten: ‘Zie je wel, ik ben niet goed genoeg.’

Je kan rationeel nog zo goed bevatten dat die gedachten niet kloppen, maar zie het maar eens te geloven. Uiteindelijk heb ik – na tientallen rijlessen, twee examens en een aantal bezoekjes aan de praktijkondersteuner – mijn faalangstexamen gehaald. Autorijden doe ik nog steeds niet graag.

Bron.

Dr. Jekyll & Mr. Hyde

Het is het deel van mezelf dat ik het moeilijkst vind om te accepteren. Niet mijn iets te grote neus die eruit ziet alsof ik hem een keer heb gebroken, het stukje voortand dat nep is omdat ik tegen een lantaarnpaal liep toen ik tien was, het feit dat ik voor mijn vijfentwintigste al grijze haren (meervoud!) heb ontdekt of, ten slotte, mijn knobbelige kleine teen die zo gebocheld is dat het me niet zou verbazen als hij op een dag spontaan een ballade uit De klokkenluider van de Notre Dame ten gehore zou brengen. Daar kan ik best mee leven, al zijn er natuurlijk momenten waarop ik overweeg mijn haar te verven of een neuscorrectie te ondergaan (we hebben allemaal onze slechte dagen). Het is het monster dat perfectionisme heet.

Soms ben ik een beetje bang voor dat monster, zoals Dr. Jekyll voor Mr. Hyde. Dan wordt het angst voor de angst, meta-angst (een beetje zoals in de film Inception), en ben ik bang dat ik door mijn faalangst nooit een roadtrip zal durven maken of mijn droomrol in een musical zal spelen.

Meestal besef ik dat ik niet mijn perfectionisme of faalangst bén. Het monster is een ongewenste bezoeker die af en toe langskomt, bijvoorbeeld als ik een hoge noot moet zingen, een stuk fictie wil schrijven of als ik aan het stofzuigen ben. (Ik bedacht dus laatst dat waarschijnlijk niet iedereen stofzuigt op én onder het tapijt. Of op de grond gaat liggen om stof onder de bank weg te halen. Zijn er meer mensen die hun planten stofzuigen? Ik vraag dit voor een vriend.)

Altijd vertrouw ik erop dat het goed komt. Ik kies ervoor om me niet te laten leiden door angst. Dat gaat me op sommige momenten beter af dan op andere, moet ik zeggen. Het is struikelen en vallen, opstaan en mijn koers bijstellen. Het leven is niet perfect. Ik ben niet perfect. Dit artikel is niet perfect. En dat is oké. Nog steeds is het leven mooi, ben ik goed genoeg en mag dit artikel gelezen worden.

Sprookjes en avonturen

Ik schrijf dit niet omdat ik op zoek ben naar troostende woorden. Als iemand zich hierin herkent en denkt ‘Hé, ik ben niet de enige’; als ik je een glimlach heb bezorgd (al is het een kleine); als één van mijn leerlingen dit leest en beseft dat ook hun docent menselijk is – dan heb ik mijn doel bereikt.

Het leven gaat niet alleen over sprookjes en (brommer)avonturen. Soms gaat het ook over het monster dat perfectionisme heet.

Getagd , ,

Over Kirsten

Kirsten | Kers | docent | classica | scare actor | bookdragon | amateur-musicalactrice | schakelbrommerrijder | chocoladeliefhebber | Dungeons and Dragons-nerd | kattenmens | fan van lijstjes | controlfreak |
Bekijk alle berichten van Kirsten →

7 gedachten over “Het monster dat perfectionisme heet

  1. Hee Kirsten, dit is inderdaad heel herkenbaar! Niet alleen op school vroeger, maar ook in werk en andere dingen. Vooral het stukje over de rijlessen herken ik heel erg, tijdens rijles gaat het prima, maar zodra het woord ‘examen’ valt, word ik misselijk en kan ik niet eens meer een fatsoenlijke hellingproef uitvoeren. Twee keer gezakt, maar ik hoop dat het met het faalangstexamen gaat lukken… Maar het komt sowieso goed, met jou ook. Je doet het supergoed, ik vind je blog fantastisch om te lezen en het is sowieso al goed dat je jezelf zo bewust bent van dat je die angst überhaupt hebt! <3

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *